Allerlei fiscale regelingen, subsidies en maatregelen vertroebelen de verhouding tussen prijs en product en daarmee een effectieve werking van de woningmarkt.
En wat erger is: bij al die regelingen lekt geld weg, geld dat niet besteed wordt aan meer of betere woningen. Er is hiervoor maar één oplossing: alle regelingen op de schroothoop en maximale marktwerking in de productiefases waar deze het meest effectief is. Dat vereist wel afschaffing van de sociale sector en beperking van de vrije concurrentie op grond.
In de loop van 100 jaar hebben we een ingewikkelde machine gebouwd om iedereen een fatsoenlijk dak boven het hoofd te geven. Al naar gelang de maatschappelijke omstandigheden kwamen er subsidies op grondverwerving, bouwkosten, huurlasten, koopprijzen, verbeterkosten; kwamen er regelingen voor verdeling, toewijzing, prijsstelling, antispeculatie; kwamen er fiscale maatregelen als aftrek van de hypotheekrente, huurwaardeforfait, overdrachtbelasting; kwamen er eisen voor afmetingen, materialen, veiligheid, milieu, installaties.
Het lijkt allemaal (nog steeds) te werken, maar aan noodzaak, nut en effectiviteit kan ernstig worden getwijfeld. Uit angst dat de boel vastloopt, durft niemand in te grijpen. Ondertussen kraakt en puft de machine door, lekken en dampen de euro’s weg en hebben veel sleutelaars er een leuke hobby aan. Want aan al die maatregelen zit een hele hoop werk met heel weinig toegevoegde waarde.
Er is maar één oplossing: de hele machine op de schroothoop en opnieuw beginnen; alle regelingen afschaffen en een nieuw eenvoudig stelsel daarvoor in de plaats; minder tijd en geld besteden aan gedoe en meer aan bouwen en vernieuwen van woningen en woonomgeving.
Dat betekent afschaffing van de sociale sector. De markt bepaalt voortaan de prijs en het product. Marktwerking vereist concurrentie in alle fases van de productie, op de momenten dat deze het meest effectief is. Concurrentie vereist vrije toegang tot de markt; exclusieve rechten door grondposities zijn uit den boze. Goede marktwerking in de woningproductie vereist beperking van de vrije concurrentie om de grond.
Lees het volledige discussiepaper en de column in de PDF-versies
Discussiepaper
Publicatiedatum:
29/30 september 2005
Gepubliceerd in:
Nirov - Discussiedagen Bouwen en Wonen,
"Wie betaalt het wonen?"
Column
Gepubliceerd in:
Tijdschrift voor de Volkshuisvesting
nr. 2005-6
terug naar overzicht